ശ്രീരംഗം ക്ഷേത്രം

ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നും രണ്ട് കിലോമീറ്റർ ദൂരത്തിലാണ് പ്രസിദ്ധമായ ശ്രീരംഗം ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. നടന്നോ ഓട്ടോറിക്ഷയിലോ ബസ്സിലോ ഇവിടേയ്ക്ക് എത്താവുന്നതാണ്.

ഭഗവാൻ ശ്രീ മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ എട്ട് സ്വയംഭൂക്ഷേത്രങ്ങളിൽ വച്ച് സർവ്വ പ്രധാനമായ ക്ഷേത്രമാണ് ശ്രീരംഗം ക്ഷേത്രം. ദിവ്യദേശങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്ന, 108 വിഷ്ണുക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാമത്തെയും, ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയവും, സുപ്രധാനവുമാണ് ഈ ക്ഷേത്രം. തിരുവരംഗ തിരുപ്പതി, പെരിയകോവിൽ, ഭൂലോക വൈകുണ്ഠം എന്നീ പേരുകളിലും ഈ ക്ഷേത്രം അറിയപ്പെടുന്നു. ഈ ക്ഷേത്രം ആകാരത്തിൽ വളരെ വലിപ്പമുള്ളതാണ്. ക്ഷേത്ര സമുച്ചയം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത് 156 ഏക്കർ സ്ഥലത്താണ്. ഇതിന് ഏഴ് പ്രാകാരങ്ങളുണ്ട്. ഇവ വലിയ കോട്ടകൊത്തളങ്ങളായി ശ്രീകോവിലിനു ചുറ്റുമായാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഈ പ്രാകാരങ്ങളിലായി പ്രൌഢ ഗംഭീരമായ 21 ഗോപുരങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത് ഏതൊരു സന്ദർശകനും ഒരു അനുപമമായ ഒരു ദൃശ്യവിരുന്നു തന്നെയായിരിക്കും. ഇരുപത്തിഒന്നു ഗോപുരങ്ങളുള്ളതിൽ ഏറ്റവും വലുത് രാജഗോപുരം പതിമൂന്നു നിലകളും എഴുപത്തിരണ്ട് മീറ്റർ ഉയരമുള്ളതും ആണ്. ശ്രീരംഗക്ഷേത്രമാണ് ലോകത്തിലെ ഇന്നും ഉപയോഗത്തിലുള്ള ഏറ്റവും വലിയ ഹൈന്ദവക്ഷേത്രം. 631000 ചതുരശ്ര മീറ്റർ ആണ് ഇതിന്റെ വിസ്താരം. 4 കിലോമീറ്റർ ചുറ്റളവുണ്ട് ക്ഷേത്രസമുച്ചയത്തിന്. 72 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള രാജഗോപുരം ഏഷ്യയിൽ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ളതാണ്. ക്ഷേത്രം ഉണ്ടാക്കിയ കാലത്തെ ശ്രീരംഗം നഗരത്തിലെ ജനങ്ങൾ മുഴുവൻ ആ ക്ഷേത്രസമുച്ചയത്തിന്റെ ഉള്ളിൽ ആണ് ജീവിച്ചിരുന്നത് എന്നും ചരിത്രം പറയുമ്പോൾ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വലുപ്പം ഊഹിക്കാവുന്നതേയുള്ളു. ഈ ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് ഇരട്ടനദികളായ കാവേരി, കോളെറൂൺ എന്നിവയാൽ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട ഒരു ചെറു ദ്വീപിലാണ്.

നമ്മുടെ പദ്മനാഭസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിലേതിന് സമാനമായ പ്രതിഷ്ഠയാണ് ശ്രീരംഗത്തുള്ളത്. അനന്തശയനമാണ് പ്രതിഷ്ഠ. ശ്രീകോവിലിനുള്ളിലെത്തുന്നത് വരെ പ്രതിഷ്ഠ നമുക്ക് കാണാൻ കഴിയില്ല എന്ന പ്രത്യേകതയും പദ്മനാഭസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിന് സമാനമാണ്. സ്‌പെഷ്യൽ എൻട്രൻസ് ടിക്കറ്റ് എടുത്താൽ വലിയ തിരക്കില്ലാതെ ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് പ്രവേശിക്കാൻ സാധിക്കും.

രംഗനാഥപ്രഭുവിനെ കൂടാതെ നിരവധി ഉപപ്രതിഷ്ഠകളും ക്ഷേത്രത്തിലുണ്ട്. രാവിലെ 6 ന് തുറക്കുന്ന ക്ഷേത്രത്തിൽ പൂജകൾക്കായി അടയ്ക്കുന്ന ഇടവേളകളിലൊഴികെ രാത്രി 9.30 വരെ ദർശനം നടത്താവുന്നതാണ്. രണ്ട് മണിക്കൂറെങ്കിലും ചിലവാക്കാനുണ്ടെങ്കിലെ ക്ഷേത്രം പൂർണമായും ഒന്ന് ഓടിച്ച് കണ്ടു തീർക്കാൻ കഴിയൂ എന്നത് ഓർമയിൽ വെയ്‌ക്കേണ്ടതാണ്.

തമിഴ്‌നാട്ടിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ സന്ദർശിച്ചതിൽ നിന്നും എനിക്ക് തോന്നിയ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു കാര്യവും കൂടി പറയണമെന്ന് തോന്നുന്നു. ശൈവ വൈഷ്ണവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ സന്ദർശിച്ചതിൽ നിന്നും അനുഭവത്തിലൂടെ മനസ്സിലാക്കിയ കാര്യമാണിത്. പൊതുവേ ശിവക്ഷേത്രങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് വൈഷ്ണവ ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ ജീവനക്കാർ ഭക്തരോട് അത്ര സൗഹാർദ്ദപരമായ സമീപനമല്ല ഇവിടങ്ങളിൽ വച്ചു പുലർത്തുന്നത്. ശ്രീരംഗത്തിലും അനുഭവം മറിച്ചായിരുന്നില്ല. കുറച്ചൊരു ധാർഷ്ട്യം കലർന്ന മനോഭാവം പൂജാരിമാർക്കും ജീവനക്കാർക്കും ഉണ്ട് എന്നാണ് എനിക്ക് തോന്നിയത്. കാരണങ്ങൾ പലതുണ്ടാവാം എങ്കിലും ഒരു മുൻധാരണ മനസ്സിലുണ്ടാവാൻ സൂചിപ്പിച്ചു എന്ന് മാത്രം.

തുടരും.....കുംഭകോണം ക്ഷേത്രനഗരി....